Do czego służy kompas i busola

 

Kompas i busola to przyrządy pomiarowe które stosuje się od wieków w nawigacji i do wyznaczania kierunku. Choć w dzisiejszych czasach są już mniej potrzebnymi przyrządami ze względu na popularną nawigacje GPS oraz mapy elektroniczne to jednak powinny znaleźć się w bagażu każdego podróżnika, turysty, rowerzysty oraz podczas wszystkich wypraw w terenie.

Na wstępie:

Wyobraźmy sobie taką sytuację że podczas wyprawy w głąb lasu w terenie zupełnie nam nie znanym z dala od cywilizacji, nagle wysiadła nam bateria w telefonie bądź sygnał GPS jest zbyt słaby, bądź nawigacja czy telefon po prostu uległ awarii co może się zdarzyć każdemu, sam miałem taki przypadek a my musimy sobie jakoś poradzić z dotarciem do obozowiska czy cywilizacji a nawet nie wiemy w którym kierunku się poruszać.

W tym momencie warto mieć przy sobie właśnie przyrząd jakim jest tradycyjny kompas czy busola oraz prostą papierową mapę terenu w którym się znajdujemy.

Czym różni się kompas od busoli:

Oby dwa przyrządy służą do wyznaczania kierunku, kompas składa się z igły magnetycznej która jest zamknięta w szczelnym przeważnie okrągłym pudełku w którym znajduje się podziałka w stopniach wskazująca cztery kierunki świata.

Kompas:

Busola jest podobna do kompasu ale daje znacznie szersze możliwości oraz dodatkowo zaopatrzona jest w urządzenie do celowania co znacznie ułatwia wyznaczenie azymutu. Czasem w pudełku busoli znajduje się lusterko które pomaga w jednoczesnym celowaniu i kontrolowaniu wskazań igły magnetycznej.

Busola:

Budowa:

Przyrządy celownicze są typowe dla busoli, kompas często nie posiada tych przyrządów. Tak więc kompas jest poręczniejszy i często zbudowany jedynie z podstawy, tarczy z podziałką oraz igły magnetycznej co w zupełności wystarczy do pomiaru kierunku.

Busola natomiast jest bardziej rozbudowana co pozwala na dokładniejsze pomiary oraz precyzyjniejsze ustalenie kierunku i położenia.

Jak używać kompas:

Kompas i busola jak już wspomniałem to urządzenia to wyznaczania kierunku czterech stron świata, północy, południa, wschodu i zachodu. Dzięki niemu bez problemów wyznaczysz trasę i znajdziesz kierunek północny podczas wędrówki czy wyprawy.

Wiedza gdzie znajdują się odpowiednie kierunki niezbędna jest by korzystać z mapy papierowej. Kompas i busola pozwalają określić azymut czyli kąt pomiędzy kierunkiem marszu a północą, dzięki tym pomiarom bez problemu odnajdziesz się na mapie oraz wyznaczysz dalszy kierunek trasy.

Kompas czy busola:

Dwa urządzenia służą do tego samego czyli pomiaru kierunku oraz ewentualnego ustalenia położenia, kompas z pewnością jest poręczniejszy niż busola, natomiast busola jest bardziej precyzyjna w pomiarach oba urządzenia są jednak niewielkich gabarytów w zależności od rodzaju jaki wybierzemy.

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi czy wybrać kompas czy busolę a kwestia wyboru jest sprawą indywidualną oraz zależną od pomiarów jakie chcemy w danym terenie wykonać, znajomości terenu oraz sytuacji w jakich będziemy tych przyrządów używać. 

Podsumowanie:

Kompas jak i busola to niewielkie przyrządy służące do określania kierunku. Mimo rozwoju technologicznego uważam że zawsze warto mieć przy sobie kompas bądź busolę szczególnie podczas wypraw w terenie, rowerowych, wędrówek po górach i innych.

Jak na wstępie wspomniałem nigdy nie wiadomo czy urządzenie elektroniczne typu GPS bądź telefon nie ulegnie nagle jakiejś awarii bądź znajdziemy się w miejscu gdzie brak jest sygnału GPS, dlatego warto zawsze mieć przy sobie tradycyjny kompas czy busolę, tym bardziej że nie zajmuje on wiele miejsca a czasem może uratować nawet życie.

Pozdrawiam!

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris)

Każdy z nas z pewnością spotkał to piękne niewielkie zwierzę o rudawym zabarwieniu sierści i bujnym ogonie. Wiewiórki występują w całym kraju nie tylko w terenach leśnych choć głównie ale również w parkach, skwerkach czy nawet w przydomowych ogródkach.

Wygląd wiewiórki:

Wiewiórka pospolita to małe bardzo zwinne zwierzę o wzroście około 20 - 25 cm oraz wadze 200 - 300 gram o przeważnie rudawym zabarwieniu sierści i choć wiewiórka jest kojarzona z tym właśnie kolorem to występuje również o zabarwieniu lekko żółtawym czy brązowawym.

Kita wiewiórki jest bardzo bujna a jej długość to około 15 cm. Kita pomaga jej utrzymać odpowiednią równowagę oraz wpływa na stabilizację podczas skoków z gałęzi na gałąź. Tylne kończyny wiewiórki są dłuższe i silniejsze niż przednie, co pozwala zwierzęciu dość dobrze i daleko skakać. Łapy posiadają pazury które wspomagają przyczepność wiewiórki do np. drzewa.

Uzębienie wiewiórki rośnie przez całe jej życie dlatego zwierzęta te muszą je ścierać na korze drzew, żołędziach czy kasztanach. Wiewiórka w okolicach uszu posiada dwie charakterystyczne sterczące kity o długości około 4 cm.

Pożywienie wiewiórki:

Wiewiórka pospolita żywi się orzechami oraz nasionami z szyszek drzew iglastych które znajdują się w ich środku. Wiewiórki żywią się również jagodami oraz młodymi pąkami roślin. Wiewiórki zjadają również grzyby które wcześniej nabijają na gałęzie drzew by się wysuszyły.

Wiewiórka na zimę gromadzi zapasy żywieniowe chowając je w dziuplach ale często zapomina gdzie je schowały. W zimę zwierzęta te często przekopują przydomowe ogródki w poszukiwaniu nasion drzew i krzewów. Zwierze czasem zjada drobne owady, jaszczurki a nawet ptasie jaja.

Wiewiórka pospolita prowadzi dzienny tryb aktywności a w nocy śpi, prowadzi raczej nadrzewny tryb życia choć schodzi na ziemię w poszukiwaniu pożywienia, wiewiórka nie zapada w sen zimowy, przesypia jedynie bardzo silne mrozy a kiedy się obudzi poszukuje jedzenia które wcześniej schowały.

Potomstwo:

Ciąża wiewiórki pospolitej trwa około 38 - 39 dni a w jednym miocie wiewiórka rodzi od 3 do 7 młodych. W ciągu jednego roku zwierzę może mieć od 1 - 3 miotów w okresach zazwyczaj wczesnej wiosny raz latem. 

Młode rodzą się bez sierści całkiem nagie oraz ślepe, po urodzeniu ważą około 8 gram. Na usamodzielnienie się młode potrzebują 10 tygodni, przez ten okres wiewiórka dokarmia młode.

Wiewiórka w Polsce od 2011 roku podlegała ochronie ścisłej a od 2014 roku podlega ochronie częściowej.

Ochrona częściowa.

Pozdrawiam!

Sarny w lesie

Sarny to jedne z najbardziej popularnych ssaków w polskich lasach. Jest zwierzęciem należącym do rodziny jeleniowatych.Występują niemal w całym naszym kraju a występuje ich ponad 765 tysięcy. Największe siedliska saren znajdują się na Dolnym Śląsku oraz Pomorzu Zachodnim.

Sarna europejska bo tak brzmi pełna nazwa tego ssaka zamieszkuje głównie lasy liściaste oraz mieszane ale można ją spotkać również w lasach iglastych. Sarny w górach wstępują nie wyżej niż do 2400 metrów n.p.m. 

W naszym kraju sarny występują bardzo licznie i dość często można natrafić na ich obecność w lasach oraz na leśnych polankach czy łąkach. Sarna to dość płochliwe zwierze i na widok człowieka prawie zawsze ucieka, nigdy nie atakuje. 

Sarna wygląd:

Sarna posiada dość smukłą budowę ciała, długą szyję oraz charakterystycznie ubarwioną sierść o kolorze brązowo miedzianym. Futro sarny zmienia się kolorystycznie wraz z nadejściem zimy na jasno brązowy czy szarożółty a wraz z latem na ciemnobrązowy. 

Dorosły osobnik osiąga wzrost w kłębie około 60 - 90 cm a ciało osiąga długość od 95 - 140 cm. Waga sarny to od 15 do 35 kg ale zdarzają się osobniki przekraczające wagę 35 kg. Sarny posiadają mały ogon o długości około 2 cm. Sarny mają bardzo dobrze rozwinięty zmysł słuchu i węchu.

Sarna samica jest potocznie nazywana kozą a samiec rogaczem, jelonkiem a czasem wśród myśliwych sarniak. Młode sarny to koźlęta. Samca sarny od samicy bardzo łatwo odróżnić gdyż tylko samiec posiada poroże które osiąga maksymalną długość do 30 cm, poroże służy do obrony i walk godowych.

Poniżej na zdjęciu samiec sarny.

Sarny wiosną aż do jesieni żywią się różnego rodzaju trawą i roślinnością w okresie jesienno zimowym pożywieniem są pędy roślin czy krzewów, żołędzie, orzechy, mimo trudnych warunków zimowych sarny zawsze znajdują pożywienie oraz są dokarmiane w paśnikach.

Długość życia sarny trudno określić z uwagi na polowania oraz liczność innych drapieżników polujących na sarny ale zazwyczaj dożywają od 8 - 12 lat a niektóre osobniki dożywają nawet 18 lat.

Rozmnażanie:

Sarny rozmnażają się w okresie letnim wtedy dochodzi do zapłodnienia a ciąża trwa około 10 miesięcy w tym czasie sarna wyszukuje odosobnionego miejsca w którym nastąpią narodziny. Sarna rodzi 1 do 3 młodych koźląt które na początku zostają w ukryciu. Młode sarny pierwszy pokarm roślinny zaczynają spożywać w drugim tygodniu życia.

Co zrobić jak spotkasz w lesie dzika

W Polsce żyje około 250 tyś dzików ale liczba jest prawdopodobnie znacznie większa tak donosi Polski Związek Łowiecki. Dziki choć są leśnymi zwierzętami to jednak żyją tez blisko domów, oraz lasów do których przylegają łąki i pola, tak wiec można na nie natrafić nie tylko w lesie ale nawet bliżej miejskiej cywilizacji.

W tym wpisie zamieszczę informacje co zrobić gdy spotkamy dzika w lesie ale również trochę informacji na ich temat.

Dziki w lesie:

Dziki występują w lasach całej Polski i jest on poniekąd spokrewniony z popularną świnią hodowlaną. Dzik mierzy około od 90 do nawet 200cm długości a waga waha się między 75 - 100 kg samiec i 60 - 80 kg samica (locha). Dzika często można spotkać w lasach liściastych i terenach podmokłych gdzie występują leśne małe zbiorniki wodne.

Dzik samiec - odyniec

Dzik samica - locha

Dziki wbrew pozorom są bardzo pożytecznymi zwierzętami, gdyż ryją ściółkę i glebę leśną oraz ją mieszają co sprzyja jej odnowie. Dziki mają bardzo urozmaicony jadłospis żywią się larwami, owadami, zjadają również mniejsze zwierzęta leśne oraz padlinę, lubią zaglądać na pola uprawne np. z ziemniakami, dlatego nieraz wyrządzają rolnikom szkody.

Dziki mają dość słaby wzrok ale za to bardzo dobry słuch, węch oraz zmysł smaku. Ciężarna samica (locha) przeważnie odłącza się od stada na czas ciąży która trwa około 4 miesiące, szykuje sobie wtedy legowisko do porodu młodych, gdzie koło kwietnia rodzi małe dziki.

Młode dziki wyglądają trochę inaczej gdyż mają jasno brązowawą sierść z ciemnymi pręgami ale pręgi te znikają po kilku miesiącach i sierść robi się ciemnobrązowa. 

Dziki żyją około 25 lat i są bardzo pożytecznymi zwierzętami zamieszkującymi lasy. Leśnicy bardzo szanują dziki, natomiast myśliwi doceniają wysokie walory smakowe mięsa z upolowanego dzika. Szkody mogą wyrządzać jedynie rolnikom na polach uprawnych gdyż zdarza się że zryją np. pole z ziemniakami.

Co zrobić gdy spotkasz dzika w lesie:

Przede wszystkim o ile jest to oczywiście możliwe to zachowaj spokój i dokładnie obserwuj dzika. Jeżeli stoi on tyłem do Ciebie, nie rób hałasu i pomału się wycofaj, jeżeli dzik zacznie biec w Twoim kierunku to zejdź mu z drogi być może tylko Cię ominie a to mało zwrotne zwierzę będzie musiało przyhamować żeby się wrócić, to da Ci chwilę przewagi i możliwości na ucieczkę.

Gdy dzik zacznie biec a Ty będziesz uciekać to najlepiej wspiąć się na drzewo i odczekać gdyż dzik na nie, nie wejdzie ale co gdy w pobliżu są same proste np. sosny, trzeba biec i to ile sił w nogach i szukać odpowiedniego drzewa bądź miejsca na schronienie np, ambona obserwacyjna.

Spotkałem dzika kilkanaście razy i tylko raz musiałem wspiąć się w moim przypadku akurat na ambonę która była w pobliżu. Wszystkie inne spotkania z dzikiem udawało mi się zejść im z drogi i się bezpiecznie wycofać a dzik również się wycofał. Być może ten jeden raz spotkałem lochę z małymi.

Ważne jest by nie robić hałasu nie krzyczeć by dzika nie przestraszyć, wiem że to trudne ale gdy narobimy hałasu dzik z pewnością się bardziej zainteresuje a tym bardziej jak będzie to locha z małymi.

Dziki raczej unikają spotkania z człowiekiem i nie atakują, chyba że ktoś jest ranny lub spotkamy lochę z małymi, wtedy jest duże prawdopodobieństwo że locha zaatakuje broniąc małych.

Co gdy zobaczę dzika blisko domu lub w mieście:

W takim przypadku należy również zachować spokój i się oddalić oraz zadzwonić najlepiej do Straży Miejskiej bądź Nadleśnictwa i poinformować i poinformować, służby będą wiedziały co zrobić. Dziki spotykane w miastach są zagrożeniem dla siebie i otoczenia, wyłapuje się wtedy i wywozi w bezpieczne miejsca do lasu.

Żmija zygzakowata

W niniejszym wpisie przedstawię jedynego jadowitego gada jakiego można spotkać w naszych Polskich lasach a jest nim żmija zygzakowata (Vipera berus). Żmija zygzakowata to jedyny i dość charakterystyczny "wąż" polskich lasów i jedyny jadowity, ugryzienie na szczęście nie jest bardzo groźne dla życia człowieka i w większości przypadków kończy się jedynie miejscowymi objawami.

Żmija zygzakowata:

Żmija zygzakowata to jak już wyżej wspomniałem jedyny jadowity gad który występuje w naszych polskich lasach na terenie całego kraju. Osiąga długość od około 80 - 120 cm. Na jej ciele znajduje się charakterystyczny zygzak zwany też znamieniem kainowym, zygzak ten występuje jedynie w odmianie żmii szarej. Istnieją też odmiany żmii czarnej (melanistycznej) bądź brązowawej (miedzianka)

Żmija zygzakowata ma grube i krępe ciało z widocznym charakterystycznym zygzakiem ale nie we wszystkich gatunkach zygzak występuje - żmija czarna fot, wyżej. Głowa żmii jest o kształcie trójkątnym dobrze oddzielona od reszty ciała, oczy żmii mają charakterystyczne pionowe źrenice.

Występowanie:

Żmija zygzakowata występuje na terenie całego kraju a szczególnie w Bieszczadach i na Pomorzu. Jej ulubionymi miejscami są podmokłe polany i łąki w lasach, zagłębienia w torfie, śródpolne łąki, torfowiska, wysoka trawa, żmija lubi wygrzewać się pomiędzy kamieniami i korzeniami na obrzeżach lasów, często przy leśnych drogach. Żmija może występować w ogrodach.

Gad ten lubi wysokie temperatury i wilgotne podłoże, porusza się w dzień a w Polsce można ją spotkać najczęściej w sezonie letnim, rzadziej wiosennym i jesiennym. W sen zimowy zapada około października a budzi się z początkiem kwietnia. 

Żmija żywi się małymi ssakami owadożernymi, żaby, jaszczurki oraz gryzoniami, myszy a nawet ślimakami. Jest jajożyworodna a młode są od początku samodzielne. 

Żmija zygzakowata nie jest agresywna w stosunku do człowieka i raczej woli uciec niż zaatakować a atakuje w ostateczności, kiedy poczuje większe zagrożenie.

Kiedy atakuje:

Żmija zygzakowata atakuje raczej w ostateczności, kiedy droga jej zostaje odcięta lub kiedy nadepniemy ją gołą stopą albo dotkniemy kijem w tych przypadkach żmija czuje zagrożenie. Przed atakiem gad zaczyna intensywnie syczeć, jeżeli odejdziemy żmija również odpuści.

Jeżeli jednak dojdzie do ataku i żmija nas ugryzie są to w większości przypadków tzw. ugryzienia suche czyli bez wstrzyknięcia jadu, na ciele wtedy są widoczne dwie malutkie rany kłute. Ugryzienia żmii bez względu czy jad został wstrzyknięty czy nie są bolesne i w miejscu ukąszenia powstaje obrzęk i zaczerwienienie. 

Nigdy jednak nie wiadomo czy żmija wstrzyknęła jad czy nie dlatego po ukąszeniu lepiej zawsze założyć że jad został wstrzyknięty. Jad żmii zawiera toksyny które powodują miejscowy ból oraz zaczerwienienie, jad przedostaje się drogą krwionośną i limfatyczną a objawy ogólnoustrojowe pojawiają się nieco później niż ugryzienie.

Jak postępować w razie ukąszenia:

W razie ukąszenia przez żmiję niezwłocznie udaj się lub zadzwoń na pogotowie ratunkowe, nie należy zwlekać. Zapewnij sobie oraz innym uczestnikom zdarzenia bezpieczeństwo i oddal się od miejsca ukąszenia aby żmija nie zaatakowała drugi raz.

Staraj się unieruchomić ukąszoną kończynę np. rękę aby ograniczyć wchłanianie jadu. Niezwłocznie wezwij pomoc medyczną. Zdejmij odzież oraz biżuterię z ukąszonej części ciała, może wystąpić obrzęk. Zachowaj spokój w większości ukąszeń są to ukąszenia suche bez wstrzyknięcia jadu.

Popularne grzyby jadalne w polskich lasach

Grzyby to znany i popularny składnik wielu dań i potraw, często przygotowywany jest z jajecznicą lub jako dodatek do zup a nawet jako przyprawa. Na grzyby wybieramy się nie tylko po to by je skonsumować choć pewnie jest to głównym celem ale również dla satysfakcji oraz odetchnięcia od zgiełku zatłoczonego miasta a nawet chwili spokoju jaki znajdziemy w lesie.

Rodzajów grzybów tych jadalnych jak i tych trujących jest tak dużo że trudno je wszystkie zliczyć. W niniejszym wpisie opiszę kilkanaście jadalnych grzybów, tych najbardziej popularnych, które możemy zbierać i jeść bez obaw o zatrucie. 

Przydatne:

Mapa występowania grzybów w Polsce.

Atlas grzybów.

Kulinarnie:

Jak suszyć grzyby.

Jak Jak marynować grzyby.

Jak mrozić grzyby.

Grzyby jadalne to grzyby które produkują jadalne owocniki które po zjedzeniu nie wpływają negatywnie na stan zdrowia człowieka. Grzyby przeważnie zbierane są z terenów dzikich a tylko niektóre są uprawiane. Grzyby są cenione w kuchni ze względu na swoje wartości odżywcze oraz walory smakowe zawierają witaminy z grupy B, D, E, sole mineralne, związki potasu i żelaza, cynk, jod.

Na wstępie:

Pamiętaj jednak że z grzybami nie ma żartów i jeżeli nie posiadasz wiedzy na ich temat lepiej ich nie zbierać i nie jeść, jeżeli nie wiesz czy dany grzyb jest jadalny lepiej zapytać kogoś doświadczonego lub zasięgnąć informacji na jego temat.

Jakie wyróżniamy popularne grzyby jadalne:

Obecnie w Polsce do obrotu dopuszczonych jest 44 gatunki grzybów jadalnych, choć jest ich znacznie więcej. Poniżej kilka tych najbardziej znanych i często zbieranych.

Koźlarz babka ( z łac. leccinum scabrum ) wszystkie odmiany

Koźlarz babka to grzyb popularnie zwany Kozakiem czy Koźlakiem, rośnie często w okolicach brzozy. jego kapelusz jest duży a w środku znajduje się bardzo smaczny miąższ z tego względu często i chętnie jest poszukiwany i zbierany. Trzon jednak nie nadaje się do jedzenia jest włóknisty i sztywny.

Koźlarz babka lubi rosnąć w okolicach drzew brzozy w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, spotyka się go również w ogrodach i parkach. Koźlarz babka występuje często od lipca do października.

Borowik szlachetny ( z łac. Boletus edulis ) tzw. prawdziwek, wszystkie odmiany.

Borowik szlachetny jest jednym z najchętniej zbieranych grzybów w polskich lasach ze względu na walory smakow., Borowik szlachetny doskonale nadaje się do gotowania, smażenia, suszenia. Borowiki można znaleźć w lasach iglastych, liściastych i mieszanych ale z przewagą sosen i świerków, często rośnie na obrzeżach przy leśnych drogach gdyż prawdziwki te lubią dobrze oświetlone miejsca.

Borowik szlachetny występuje od czerwca czasem aż do końca listopada.

Koźlarz czerwony (z łac. Leccinum rufum ) wszystkie odmiany.

Koźlarz czerwony to grzyb równie często zbierany, posiada bardzo dobre walory smakowe i jest bogaty w białko i węglowodany. Koźlarz czerwony często rośnie pod osiką można go znaleźć w lasach iglastych, liściastych i mieszanych ale również przy pojedynczych przydrożnych drzewach.

Maślak ziarnisty ( z łac. Suillus granulatus ).

Maślak ziarnisty to jednym z najbardziej popularnych grzybów i często występuje w polskich lasach iglastych głównie sosnowych ale również mieszanych, można go spotkać na obrzeżach lasów często rośnie w gęstej trawie, maślak wybiera miejsca raczej bardziej naświetlone czyli przy drogach leśnych i polankach.

Maślak występuje od lipca do października.

Maślak zwyczajny ( z łac. Suillus luteus )

Maślak zwyczajny to kolejny bardzo popularny grzyb jadalny polskich lasów, można go spotkać w lasach iglastych z przewagą sosen gdyż grzyb ten jest bardzo przywiązany do tych drzew. Maślak zwyczajny ma ogólne zastosowanie w kuchni można go marynować, gotować, dusić lub smażyć.

Maślak żółty (z łac. Suillus grevillei )

Maślak żółty to dość oryginalny grzyb z rodziny Maślaków. Można go rozpoznać po jego charakterystycznym żółtawym kapeluszu przechodzącym na czerwonawy kolor ku środkowi. Maślak żółty rośnie przeważnie w górskich lasach mieszanych, często wyrasta pod modrzewiami i tu spotkamy go najczęściej. Maślak żółty ma ogólne zastosowanie w kuchni, można marynować, gotować, smażyć i suszyć.

Podgrzybek brunatny ( Xerocomus badius)

Podgrzybek brunatny to często i chętnie zbierany grzyb w polskich lasach, posiada bardzo dobre walory smakowe w kuchni często stosuje się go do zapiekanek, pizzy bądź pierogów ze względu na jego delikatny smak. Rodzaj tego grzyba rośnie raczej w lasach iglastych sosnowych jak i świerkowych ale można go spotkać również w lasach mieszanych z przewagą drzew iglastych.

Grzybów jadalnych jest oczywiście znacznie więcej w tym wpisie spis tylko tych najbardziej popularnych które najczęściej się zbiera.

Jak rozpoznać grzyby jadalne:

Grzyby jadalne choć nie wszystkie oczywiście posiadają pod kapeluszem charakterystyczną siateczkę która po naciśnięciu palcem robi się sina. Jeżeli po naciśnięciu palcem siność po chwili nie wystąpi to z pewnością grzyb nie jest jadalny.

Grzyby jadalne w smaku są lekko słodkie a grzyby trujące są gorzkie można do wyczuć ugryzając kawałek grzyba i sprawdzając językiem, pamiętaj aby ugryziony kawałek zawsze wypluć. Jeżeli grzyb będzie gorzki to z pewnością nie jest jadalny.

Pamiętaj!

Jeżeli nie jesteś pewny czy grzyb którego znalazłeś jest jadalny czy też nie to nie zbieraj go. W razie jakich kol wiek wątpliwości lepiej poradzić się kogoś kto ma wiedzę lub tej wiedzy zasięgnąć z grzybami nie ma żartów gdyż te trujące mogą zagrozić nawet życiu.

Kiedy wybierać się na grzyby:

Najlepszą porą roku na grzybobranie jest przełom lata i jesieni o tej porze roku przy sprzyjających warunkach atmosferycznych z pewnością znajdziemy sporo grzybów. Grzyby lubią wysoką temperaturę i deszczowe dni po takim połączeniu pogody warto udać się na grzyby.

Najlepiej jest kiedy w dzień pada a w nocy jest ciepło wtedy grzyby mają bardzo sprzyjające warunki. Niektórzy grzybiarze mówią nawet że grzyby lepiej rosną w nocy, dlatego po deszczowych dniach i ciepłej nocy warto do lasu wybrać się już z samego rana, da nam to szanse na lepsze zbiory oraz wyprzedzi innych grzybiarzy :)

Na grzyby można się również wybrać wiosną i latem, na wiosnę pojawiać zaczynają się niektóre gatunki podgrzybków a latem można zbierać maślaki i borowiki. Warto więc nawet w lato podczas wypraw do lasu poszukać grzybów a tym bardziej kiedy warunki pogodowe będą sprzyjające.

Pozdrawiam!

Na co uważać w lesie

 

Las to piękne miejsce szczególnie w okresie wiosenno letnim ale wybieramy się tam równie chętnie np. jesienią podczas grzybobrania a zimą na kulig. Każda wyprawa do lasu czy to piesza czy rowerowa bez względu na porę roku powinna zostać w przynajmniej w podstawowym stopniu przygotowana.

Las to przede wszystkim dom dla zwierząt i to my jesteśmy tam gośćmi, należy zatem o tym zawsze pamiętać i darzyć go szacunkiem.

O tym co zabrać do lasu na wyprawę rowerową pisałem w tym wpisie.

O tym jak zachować się w lesie pisałem w tym wpisie.

W niniejszym artykule zajmiemy się kwestią niebezpieczeństw które mogą nas spotkać ale z drugiej strony wcale nie muszą a ważnym jest by wiedzieć na co uważać podczas wyprawy do lasu.

Na co uważać w lesie:

Jak już wyżej wspomniałem każdy las zamieszkują zwierzęta, komary i kleszcze są najczęstszym utrapieniem człowieka dlatego warto pod tym względem dobrze się zabezpieczyć, np. kremem przeciwko komarom i kleszczą lub opaską. Warto również mieć przy sobie coś na komary i kleszcze w areozolu.

Ugryzienie komara to jedynie bąbel i swędzenie po pewnym czasie samo powinno przejść i raczej nie musimy się martwić. Inaczej sytuacja wygląda po ugryzieniu kleszcza, kiedy tak się stanie nie wyciągajmy kleszcza na chama a udajmy się na pogotowie.

Kleszcze przenoszą groźną chorobę jaką jest bolerioza ale nie każdy kleszcz jest nią zarażony tak że nie martw się na zapas w polskich lasach głównym winowajca przenoszenia boleriozy jest kleszcz pospolity.

Inne owady spotykane w lasach to osy, szerszenie, meszki dlatego warto być ostrożnym oraz odpowiednio się zabezpieczyć.

Dzikie zwierzęta:

Las to dom wielu gatunków dzikich zwierząt dlatego warto mieć to zawsze na uwadze. Żmija zygzakowata jest jadowita lubi raczej doły w środku lasu ale lubi się też wygrzewać na słońcu. Kiedy napotkamy żmiję czy nawet zaskrońca należy się wycofać.

O żmii zygzakowatej pisałem w tym wpisie - żmija zygzakowata.

Dziki to bardzo niebezpieczne zwierzęta tym bardziej jeżeli są z młodymi. Jeżeli napotkasz dzika zachowaj spokój nie płosz go staraj się spokojnie wycofać, jeżeli dzik będzie miał młode może zaatakować wtedy najlepszym rozwiązaniem jest ucieczka na pierwsze lepsze drzewo oraz odczekanie aż dzik odpuści i sobie pójdzie.

Gdy spotkasz w lesie młode małe dziki nie bierz ich na rękę a nawet nie głaskaj ponieważ z pewnością młode są pod czujnym okiem mamy, najlepiej po prostu się oddalić.

Sarny i jelenie to również często spotykani mieszkańcy polskich lasów, sarna bądź jeleń nie powinien zaatakować człowieka raczej szybko ucieknie w głąb lasu. Czasem zdarza się że sarna przebiegnie nam drogę dlatego warto być czujnym.

Niewypały i niewybuchy:

Podczas wojny nasze lasy stanowiły pole walki, więc zawsze trzeba się liczyć z tym że możemy natknąć się na niewypał bądź niewybuch a nawet kawałki stali wystające z ziemi niewiadomego pochodzenia. Starajmy się oddalać od takich miejsc nie kopać a nawet zawiadomić odpowiednie służby o podejrzanym znalezisku.

Prace leśne:

W lasach często można się natknąć na wyrąb czy wycinkę drzewa, miejsca takie są zawsze odpowiednio oznaczone zakazem wejścia. Dlatego kiedy natrafimy na wycinkę bądź pracujące maszyny w lesie starajmy się miejsce to ominąć.

Pożar w lesie:

Niestety w lasach szczególnie w okresie letnim zdarzają się pożary z różnych przyczyn, kiedy zauważymy pożar należy natychmiast zawiadomić odpowiednie służby. Starajmy się nie ignorować pożarów i na nie bardzo uważać.

Polowania myśliwskie:

W lasach organizowane są polowania przez różne kółka łowieckie jak i indywidualne. Tereny polowań zbiorowych zawsze są odpowiednio oznaczone zakazem wejścia na taki teren. Indywidualne polowania to już kwestia konkretnego myśliwego dlatego powinniśmy być czujni również pod tym względem.

Grzyby i rośliny:

W lesie jest mnóstwo trujących grzybów i roślin, jeżeli nie posiadasz wiedzy na na ich temat lepiej ich nie zbierać ani nie jeść, zjedzenie trującego grzyba może prowadzić nawet do śmierci. Jagody, jeżyny a nawet maliny do bardzo popularne owoce lasu.

Jagody można łatwo pomylić z tzw. wilczą jagodą która po zjedzeniu możne prowadzić nawet do śmierci. Nigdy nie zabieraj i nie roślin i grzybów co do których nie masz pewności że są jadalne.

Sidła i wnyki:

Sidła i wnyki mogą być zastawiane przez kłusowników raczej w głębi lasu w miejscach trudno dostępnych, warto również mieć to na uwadze szczególnie kiedy planujemy wejść głębiej do lasu.

Kiedy natkniesz się w lesie na wnyki, sidła, niewypały czy pożar powinieneś natychmiast zawiadomić Nadleśnictwo odpowiednie dla Twojego miejsca zamieszkania lub inne służby straż pożarna, policja. 

Rozkręcamy wolnobieg

Wolnobieg w rowerze to tylna część układu napędowego, jego funkcją jest zmiana przełożeń na których się poruszamy. Wolnobieg ściśle współpracuje z tylną przerzutką oraz z łańcuchem co jest kwestią oczywistą.

Wolnobiegi występują w różnych rodzajach 6/7/8 a nawet 9 cio rzędowe w zależności od modelu roweru w jakim jest zamontowany, istnieją również wolnobiegi 1 rzędowe. Wolnobieg różni się tym od popularnej kasety że jest w całości wkręcony na gwint znajdujący się na piaście tylnego koła.

Kaseta znów to pojedyncze zębatki wkładane na piastę tylnego koła wraz z odpowiednimi dystansami a całość jest skręcona śrubą kontrującą. W niniejszym wpisie zajmiemy się jednak samym wolnobiegiem, jego czyszczeniem oraz konserwacją.

Każdy wolnobieg po pewnym czasie eksploatacji wymaga pewnego serwisu, przeczyszczenia oraz nasmarowania. Jest to część bardzo podatna na zabrudzenia oraz zanieczyszczenia dlatego warto przynajmniej raz w sezonie taki wolnobieg wyczyścić.

Wolnobieg składa się z kilku elementów jest to część z zębatkami, czop, konus dociskowy, podkładki, kuleczki na których się obraca oraz sprężyna z zapadkami. Same zębatki również można wykręcić i w razie uszkodzenia jednej wymienić ale nie w każdym wolnobiegu jest to możliwe.

Jak zabrać się do pracy:

Przede wszystkim musimy wykręcić tyle koło z roweru oraz wykręcić wolnobieg z piasty. Aby wykręcić wolnobieg z piasty potrzebny nam będzie specjalny klucz tzw. ściągacz do wolnobiegu, zaznaczam że niczym innym nie wykręcimy wolnobiegu z piasty, nie ma na to domowych sposobów.

Taki najtańszy ściągacz to koszt około 7 - 12 zł tak więc myślę że nie jest to jakimś wielkim wydatkiem. Klucz wkładamy w środek czopu wolnobiegu i odkręcamy w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara.

Zaznaczam że wolnobieg może bardzo mocno trzymać czasem trzeba sobie pomóc dłuższym kluczem 

Po wykręceniu wolnobiegu z piasty warto przeczyścić same zębatki, można to zrobić na przykład szczotką, szmatką i rozpuszczalnikiem,

Następnym krokiem będzie rozkręcenie wolnobiegu, aby dostać się do środka musimy odkręcić konus z czopu, pamiętajmy że konus jest wkręcony na lewy gwint, odkręcamy go zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara.

Do odkręcenia konusa z czopu można użyć specjalnego ściągacza, bądź posłużyć się mniejszym śrubokrętem i małym młotkiem. Wolnobieg można zablokować od spodu kluczem do jego odkręcania.

Po odkręceniu konusa z czopu w środku znajdują się kuleczki należy je delikatnie wyjąć przytrzymując wolnobieg od spodu aby czop nie wyleciał. Lub po prostu wyjąć od razu cały czop, pamiętajmy aby to robić na szmatce tak żeby nie pogubić kuleczek które wylecą z wolnobiegu a trochę ich jest.

Po wyjęciu czopu kuleczki warto przeczyścić i włożyć od razu np. do kieliszka bądź innego naczynia. 

Na samym czopie założone są podkładki dystansowe oraz sprężyna z zapadkami którą należy zdjąć a same zapadki przeczyścić, całość dokładnie myjemy np. rozpuszczalnikiem, można oczyścić szmatką bądź zamoczyć w jakimś naczyniu w rozpuszczalniku.

Środek wolnobiegu również należy dobrze oczyścić z pozostałości smaru i brudu.

Po dokładnym oczyszczeniu i osuszeniu zabieramy się za smarowanie i ponowne skręcanie wolnobiegu. Kuleczki układamy na smar, przyklejając je na sam czop w ich odpowiednie miejsce, to bardzo ważne aby kuleczki przykleić na czop z zewnątrz.

Z góry przepraszam za błąd na zdjęciu wyżej zapadka mi się do zdjęcia przekręciła oczywiście takie ustawienie zapadki jest nieprawidłowe.

Po przyklejeniu kuleczek na smar całość wkładamy, musimy to zrobić tak dokładnie aby kuleczki nie wyleciały, czasem jest z tym trochę zabawy ale tylko tak można to wykonać.

Same zapadki również można delikatnie przesmarować ale zaznaczam że delikatnie tak aby się zbytnio nie kleiły a płynnie pracowały.

Po włożeniu czopu wkładamy podkładki dystansowe i kolejną partię kuleczek, całość delikatnie smarujemy i skręcamy konusem, konus przykręcamy zgodnie z przeciwnym kierunkiem wskazówek zegara.

Wolnobieg wkręcamy na piastę koła i gotowe :). Wolnobieg warto przynajmniej raz w sezonie przeczyścić aby dobrze i płynnie pracował, z pewnością wydłuży to również jego żywotność a sama jazda stanie się przyjemniejsza. Wielkiej filozofii w tej części rowerowej nie ma, myślę że każdy sobie poradzi a tym zaoszczędzi czas i pieniądze nie musząc oddawać roweru do serwisu.

Pozdrawiam!

Jak zachować się w lesie

Lasy od wieków służą człowiekowi oraz zwierzętom je zamieszkującym. Lasy służą jako schronienie, pożywienie, zapewniają opał oraz cenne drewno które stosowane jest do produkcji wielu wyrobów. Wybierając się do lasu czy to na wycieczkę rowerową czy spacer a może tylko na grzyby powinniśmy posiadać choć by podstawową wiedzę na jego temat.

W niniejszym wpisie kilka porad jak należy zachowywać się w lesie, czego należy przestrzegać i do czego się stosować. Pamiętajmy jednak że w lesie jesteśmy gośćmi i zawsze powinniśmy to miejsce zostawić takim jakie zastaliśmy.

Na wstępie jednak ważna informacja, wybierając się do lasu w konkretne miejsce lub trasę rowerową warto wcześniej sprawdzić na mapach to miejsce, przejezdność i dostępność dróg bądź ścieżek rowerowych. Warto również sprawdzić samą okolicę w którym miejscu znajdują się np. sklepy lub jak daleko będziemy mieli do najbliższego miasta bądź wioski.

Jak zachowywać się w lesie:

Śmieci:

Jest to pierwsza pozycja w niniejszym wpisie i też nie bez powodu. Wyrzucanie śmieci w lesie gdziekolwiek jest kompletnym brakiem poszanowania dla przyrody. Pewnie każdy z was nieraz spotkał w lesie leżące worki ze śmieciami, plastikowe butelki, gruz a nawet złom czy stare opony.

Plastikowe butelki, folia, opony i inne śmieci rozkładają się w lasie przez bardzo długi okres czasu niszcząc cały ekosystem.

Sam bardzo nie lubię tego typu widoków a nawet zdarzyło mi się pogonić kogoś widząc jak wyrzuca coś w lesie :) W lasach również są kosze na śmieci i jest ich całkiem sporo, zawsze lepiej schować papierek po batoniku do kieszeni i wyrzucić w odpowiednim do tego celu miejscu, do czego każdego zachęcam :)

Pamiętaj papierek po batoniku można schować gdziekolwiek, plastikową butelkę również, często przecież mamy ze sobą plecak czy sakwę na rowerze a nawet koszyk na bidon. Szklana butelka wyrzucona w lesie może skupić promienie słoneczne a tym doprowadzić nawet do pożaru.

Warto więc śmieci wyrzucać w wyznaczonych do tego celu miejscach.

Ogień w lesie:

Ogień w lesie to największe zagrożenie głównie w upalne suche dni, często obserwuje się lasy z wież obserwacyjnych aby w razie pożaru szybko można było zareagować i ugasić pożar nim się rozprzestrzeni. Niestety często zdarza się że że przyczyną pożaru było nieodpowiednie zachowanie człowieka.

Pamiętaj:

Nigdy nie rozpalaj ogniska w lesie, jest to zabronione przez samo prawo. Jeżeli palisz papierosy to zwróć szczególną uwagę na dokładne zagaszenie niedopałka a najlepiej zmoczyć go wodą bądź odrobiną napoju. Podczas odpalania papierosa zapałkami również sprawdź czy wyrzucona zapałka nie tli się jeszcze.

Jeżeli zauważysz pożar w lesie natychmiast poinformuj Nadleśnictwo, Straż Pożarną, Policję lub po prostu zadzwoń na numer alarmowy, czas gra bardzo dużą rolę, gdy w porę zareagujesz pożar nie rozprzestrzeni się bardzo.

Hałas w lesie:

Każdego rodzaju hałas w lesie jest bardzo niewskazany czy to głośna muzyka, krzyki. Las to nie tylko miejsce wypoczynku, relaksu czy zbierania grzybów, las to przede wszystkim dom dla zwierząt je zamieszkujących, zwierzęta te potrzebują ciszy i spokoju a my starajmy się im to zapewnić. 

Po prostu nie słuchaj muzyki na pełny regulator, zawsze możesz użyć słuchawek, staraj się nie krzyczeć po prostu nie hałasować.

Dokarmianie zwierząt:

Często na wyprawę czy wycieczkę do lasu zabieramy ze sobą sporą ilość żywności i nie raz tej żywności nie skonsumujemy. Nie zostawiaj żywności w lesie myśląc że do dobrze dla zwierząt, jest wręcz przeciwnie, zwierzyna zamieszkująca las nie jest przystosowana do trawienia żywności przetwarzanej chemicznie. Nasze jedzenie nie jest zdrowe dla zwierząt.

Stosujmy się do zaleceń które są na tabliczkach:

Las jest całkiem dobrze oznakowany, drogami, ścieżkami rowerowymi, znakami oraz innymi tabliczkami i oznaczeniami. Jeżeli zobaczysz tabliczkę "Teren prywatny, wstęp wzbroniony" starajmy się odejść i nie wchodzić w takie miejsce nawet jeżeli nie jest ogrodzone i nikogo nie ma.

Ten rodzaj tabliczki oznacza że to teren prywatny może nieogrodzona działka a może czyś kawałek ziemi, nie naruszajmy czyjejś prywatności. W lasie drogi oraz ścieżki rowerowe często są oznakowane starajmy się poruszać w lesie względem nich a nigdy się nie zgubimy.

Często w lasach tuż przed wjazdem jest tablica z mapą terenu, czy zwierzyną występująca w tym konkretnym rejonie. Zawsze warto zapoznać się z tablicami informacyjnymi.

Szanuj zieleń:

Starajmy się nie niszczyć drzew łamiąc je, bądź wyrywając krzaki czy rośliny ze ściółki. Nie raz widziałem że ktoś podczas zbierania jagód zostawiał wyrwane krzaki bądź inne rośliny a nawet wyrwane całe korzenie czy połamane gałęzie drzew. Takie zachowanie jest niedopuszczalne.

Staraj się szanować zieleń i przyrodę która otacza nas w lesie, nie niszcz, nie łam drzew bez potrzeby.

Zbieranie grzybów:

Grzyby zawsze zbieraj z głową, jeżeli nie posiadasz wiedzy w tym kierunku lepiej kogoś zapytać lub się dokształcić z grzybami nie ma żartów a zjedzenie trującego grzyba może naprawdę źle się skończyć.

Zbierając grzyby pamiętaj by grzyba wykręcić delikatnie z podłoża wraz z korzeniem a nie ucinać go nożem. Zostawienie korzenia spowoduje gnicie a tym uszkadzanie grzybni. Zbierając grzyby staraj się również nie łamać krzaków i drzew aby dostać się do znalezionego grzyba często wystarczy zieleń odgarnąć ręką.

Leśne uroczysko Potępowe

Uroczysko Potępowe to niewielkie leśne miejsce położone tuż obok wsi Piłka, kierując się lasem ścieżką rowerową w stronę Koszęcina tu właśnie trafimy. W uroczysku Potępowe znajdziemy kilka drewnianych ławeczek, miejsce na ognisko oraz altanę z zadaszeniem pod którą możemy się schować w razie nagłej zmiany pogody.

W tym miejscu można się zatrzymać odpocząć kiedy jedziemy dłuższą trasą. Miejsce to jest bardzo spokojne i zaciszne, może się nadawać na spotkanie z przyjaciółmi bądź mniejszy biwak.

Wyświetl większą mapę

Tuż przed samym wjazdem na potępowe od strony wsi Piłka, znajdziemy oznakowanie w którą stronę gdzie dojedziemy, tablicę informacyjną oraz pomnik świętego Huberta który chroni i czuwa nad wszystkimi myśliwymi.

Wokół uroczyska rozciągają się lasy, ścieżka rowerowa prowadzi wprost aż do samego Koszęcina, droga jest dobrze utwardzona a jazda rowerem nie sprawia żadnych problemów. W samym Koszęcinie warto zwiedzić wieżę widokową na Sroczej Górze.

Niedaleko uroczyska potępowe znajduje się również rezerwat Jeleniak i Mikuliny, kiedy dysponujemy większą ilością czasu warto zwiedzić to miejsce.

Wieża widokowa w Koszęcinie

Koszęcin to niewielka wieś położona w powiecie Lublinieckim, jest oddalona od Lublińca o około 10 km. Z samego Lublińca do Koszęcina można dostać się na dwa sposoby, drogą 906 lub pięknymi leśnymi okolicami kierując się na Piłkę a z wsi Piłka dalej do Koszęcina przez las i właśnie tą drogę wybieramy i polecamy.

W samym centrum Koszęcina znajduje się piękny park krajobrazowy wraz z kilkoma mniejszymi zbiornikami wodnymi oraz zespół pałacowy. W niniejszym wpisie skupimy się jednak tylko na wieży widokowej.

Wieża widokowa położona jest w najwyższym punkcie Koszęcina, mianowicie na tzw. Sroczej Górze która liczy sobie 304 metry wysokości nad poziomem morza. Sama wieża widokowa to 36,5 metrów wysokości, taras widokowy znajduje się na 30 metrach i może na nim przebywać do 8 osób.

Więcej informacji.

Wyświetl większą mapę

Aby dostać się na galerię należy pokonać 142 stopnie a co 2,4 metra znajduje się podest na którym można odetchnąć i odpocząć. Sama wieża powstała w 2006 roku z inicjatywy Nadleśnictwa i gminnym samorządem.

Inspiracją budowy tej wieży była pozostałość starej wieży kamienne która znajduje się nieopodal w lesie i którą to wieżę zbudował sobie przed laty książę Hohenloe. Kamienna wieża a właściwie jej ruina stoi do dziś w lesie o jej odbudowaniu nie było mowy.

Sama wieża położona jest nieco w lesie blisko drogi. Wieża udostępniona jest jako obiekt turystyczny i każdy może na nią wejść ale chyba po wcześniejszym umówieniu wizyty. Ceny biletów na wejście na wieżę do 2 złote oraz bilet ulgowy za 1 złoty to bardzo niewielki koszt za podziwianie panoramy Koszęcińskie z góry.

Obok samej wieży znajduje się drewniana altana z zadaszeniem gdzie można usiąść i odpocząć.

Nam niestety nie udało się wejść na wieżę, gdyż nie mieliśmy umówionej wizyty a po dojechaniu na miejsce wieża była zamknięta. Z informacji które uzyskaliśmy wieżę obsługuje Pan który mieszka tuż obok tego miejsca, jednak my nie chcieliśmy nikogo nachodzić specjalnie choć trochę żałujemy.

Z samego wzniesienia rozciąga się piękna panorama Koszęcińska to polne i leśne okolice.

Poniżej zdjęcie z kartką która jest przyklejona na drzwi wieży z cennikiem biletów oraz telefonami pod którymi należy wcześniej umówić wizytę by wejść na taras widokowy. My następnym razem z pewnością skorzystamy :)

Pozdrawiam!