Żmija zygzakowata

W niniejszym wpisie przedstawię jedynego jadowitego gada jakiego można spotkać w naszych Polskich lasach a jest nim żmija zygzakowata (Vipera berus). Żmija zygzakowata to jedyny i dość charakterystyczny "wąż" polskich lasów i jedyny jadowity, ugryzienie na szczęście nie jest bardzo groźne dla życia człowieka i w większości przypadków kończy się jedynie miejscowymi objawami.

Żmija zygzakowata:

Żmija zygzakowata to jak już wyżej wspomniałem jedyny jadowity gad który występuje w naszych polskich lasach na terenie całego kraju. Osiąga długość od około 80 - 120 cm. Na jej ciele znajduje się charakterystyczny zygzak zwany też znamieniem kainowym, zygzak ten występuje jedynie w odmianie żmii szarej. Istnieją też odmiany żmii czarnej (melanistycznej) bądź brązowawej (miedzianka)

Żmija zygzakowata ma grube i krępe ciało z widocznym charakterystycznym zygzakiem ale nie we wszystkich gatunkach zygzak występuje - żmija czarna fot, wyżej. Głowa żmii jest o kształcie trójkątnym dobrze oddzielona od reszty ciała, oczy żmii mają charakterystyczne pionowe źrenice.

Występowanie:

Żmija zygzakowata występuje na terenie całego kraju a szczególnie w Bieszczadach i na Pomorzu. Jej ulubionymi miejscami są podmokłe polany i łąki w lasach, zagłębienia w torfie, śródpolne łąki, torfowiska, wysoka trawa, żmija lubi wygrzewać się pomiędzy kamieniami i korzeniami na obrzeżach lasów, często przy leśnych drogach. Żmija może występować w ogrodach.

Gad ten lubi wysokie temperatury i wilgotne podłoże, porusza się w dzień a w Polsce można ją spotkać najczęściej w sezonie letnim, rzadziej wiosennym i jesiennym. W sen zimowy zapada około października a budzi się z początkiem kwietnia. 

Żmija żywi się małymi ssakami owadożernymi, żaby, jaszczurki oraz gryzoniami, myszy a nawet ślimakami. Jest jajożyworodna a młode są od początku samodzielne. 

Żmija zygzakowata nie jest agresywna w stosunku do człowieka i raczej woli uciec niż zaatakować a atakuje w ostateczności, kiedy poczuje większe zagrożenie.

Kiedy atakuje:

Żmija zygzakowata atakuje raczej w ostateczności, kiedy droga jej zostaje odcięta lub kiedy nadepniemy ją gołą stopą albo dotkniemy kijem w tych przypadkach żmija czuje zagrożenie. Przed atakiem gad zaczyna intensywnie syczeć, jeżeli odejdziemy żmija również odpuści.

Jeżeli jednak dojdzie do ataku i żmija nas ugryzie są to w większości przypadków tzw. ugryzienia suche czyli bez wstrzyknięcia jadu, na ciele wtedy są widoczne dwie malutkie rany kłute. Ugryzienia żmii bez względu czy jad został wstrzyknięty czy nie są bolesne i w miejscu ukąszenia powstaje obrzęk i zaczerwienienie. 

Nigdy jednak nie wiadomo czy żmija wstrzyknęła jad czy nie dlatego po ukąszeniu lepiej zawsze założyć że jad został wstrzyknięty. Jad żmii zawiera toksyny które powodują miejscowy ból oraz zaczerwienienie, jad przedostaje się drogą krwionośną i limfatyczną a objawy ogólnoustrojowe pojawiają się nieco później niż ugryzienie.

Jak postępować w razie ukąszenia:

W razie ukąszenia przez żmiję niezwłocznie udaj się lub zadzwoń na pogotowie ratunkowe, nie należy zwlekać. Zapewnij sobie oraz innym uczestnikom zdarzenia bezpieczeństwo i oddal się od miejsca ukąszenia aby żmija nie zaatakowała drugi raz.

Staraj się unieruchomić ukąszoną kończynę np. rękę aby ograniczyć wchłanianie jadu. Niezwłocznie wezwij pomoc medyczną. Zdejmij odzież oraz biżuterię z ukąszonej części ciała, może wystąpić obrzęk. Zachowaj spokój w większości ukąszeń są to ukąszenia suche bez wstrzyknięcia jadu.